Για την παγκόσμια ημέρα του εκπαιδευτικού «ΟΙ ΑΦΑΝΕΙΣ»
(χρονογράφημα του Π . ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ , εφ. "ΤΟ ΒΗΜΑ" , Δεκέμβριος 1962
Οι εφημερίδες έχουν ιστορήσει το τέλος του Δασκάλου. Βροχή στο χωριό. Στάζουν τα κεραμίδια του σχολείου. Νερά στα κεφάλια των παιδιών. Ποιος θα τα προστατεύσει; Ο Δάσκαλος ανεβαίνει στη στέγη. Οκτώ μέτρα το ύψος. Στραβοπατά και βρίσκεται στο κενό. Λακωνικά έδωσε τη συνέχεια η ειδησεογραφία:
«Εξέπνευσε μετ’ ολίγον εν μέσω των παιδιών του χωρίου Σίταινα Κυνουρίας, τα οποία εδίδασκεν».
Βασίλειος Μπουρνάκης τ’ όνομά του, ετών 32, έγγαμος και πατέρας δύο παιδιών. Χρειάστηκε ο θάνατος για να τον προσέξουμε . Πολλές φορές που ο θάνατος φέρνει στην επιφάνεια τους αφανείς. Χωρίς το δραματικό του τέλος, στην αφάνεια θα ’μενε ο Μπουρνάκης.
Πόσοι όμως Μπουρνάκηδες στην Παιδεία … Δεν πέφτουν όλοι από τα κεραμίδια. Πολλοί όμως οι άγνωστοι στρατιώτες της Παιδείας, που με διάθεση ηρωική διασχίζουν την οδό του μόχθου. Το δρομολόγιο του δασκάλου της υπαίθρου μας δίνει ένας από τους πολεμιστές των πρόσω. Δάσκαλος του συνοικισμού Υψηλού-Ηλείας . Ιωάννης Καρολόγος τ’ όνομά του. Ένας Δάσκαλος για έξη τάξεις του Δημοτικού. Από τα χαριτωμένα κι έξυπνα κι αυτό παιδαγωγικά μας συστήματα.
Δουλειά από το πρωί ως τα μεσάνυχτα. Γιατί , δεν είναι μόνο το μάθημα, είναι και τα εξωσχολικά: Καθοδηγητής, εμπνευστής, στυλοβάτης , πρωτοπόρος ο Δάσκαλος. Ακόμα και χορηγός. Τι θέλετε να κάνει; Σπασμένο το τζάμι και το ταμείο κενό. Ν’ αφήσει ελεύθερη την είσοδο στους ανέμους και το χιόνι;
«… ο Δάσκαλος με το φτωχό του βαλάντιο θα περάσει το τζάμι, θ’ αγοράσει τα βιβλία και τα τετράδια για τα φτωχά παιδιά …»
Τι να πρωτοθυμηθεί; Του χρειάζονται πολλές σελίδες για ν’ απαριθμήσει τις ανάγκες του σχολείου, που αντιμετωπίζει ο Δάσκαλος.
«… δεν τα κλαίμε . Χαλάλι. Όταν βλέπω τη χαρούμενη έκφραση των παιδιών , όταν βλέπω τα μάτια τους να λάμπουν από ανακούφιση , δοκιμάζω τη μεγαλύτερη ευτυχία».
Θέλετε τώρα ν΄ ακούσετε και τις έξω από το σχολείο απασχολήσεις του; Μετράτε. Με την ιδιότητα του προέδρου της Κοινοτικής αναπτύξεως του χωριού εργάζεται για την επίλυση των τοπικών προβλημάτων, για τους τοπικούς δρόμους , για τη διοχέτευση των νερών , για την τοποθέτηση τηλεφώνου. Γραμματέας της επιτροπής απορίας . Επικεφαλής των κατοίκων τους παροτρύνει σε προσωπική εργασία. Πρώτος στην κίνηση για ανέγερση ηρώου. Από δω δάσκαλε, από κει δάσκαλε. Βγάζε λόγους δάσκαλε , κάνε εράνους δάσκαλε, συμβίβασε τους χωρικούς που αρπάχτηκαν, μοίρασε τα δέματα που προορίζονται για τους απόρους.
Ύστερα δε από μια τέτοια κοπιώδη μέρα,
«το βράδυ μελέτη και προπαρασκευή για το μάθημα της επομένης, αλληλογραφία με τις προϊστάμενες αρχές, διόρθωση των τετραδίων των παιδιών».
Δεν παραπονιέται για την κούραση ο Δάσκαλος του χωριού .
«Σβήνεται το παράπονο κάθε φορά που μπαίνω στην τάξη και βλέπω από την Α΄ έως τη ΣΤ΄ τόσα ζευγάρια μάτια να με κυττούν ζητώντας το «μάννα» για να ικανοποιήσουν την ψυχική και πνευματική ανησυχία».
Χωρίς παράπονα , δεν έχει άλλο αίτημα παρά να τον προσέχουν οι υπηρεσίες όταν προσφεύγει σ’ αυτές και ζητεί συμπαράσταση για τις ανάγκες του σχολείου.
Γνώριμο το θέμα στη στήλη . Και παθητικό . Κουράζει τον αναγνώστη η επανάληψη . Αλλά και υποχρέωση να προβάλλουμε με κάθε αφορμή αυτούς, που όσο κι αν είναι απωθημένοι στο περιθώριο της ζωής, δεν παύουν να κρατούν στα χέρια τη ζωή την ίδια.
Π . ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ ,
Εφημερίς "ΤΟ ΒΗΜΑ" , Δεκέμβριος 1962
~~~~~~~~~~~~
ΥΓ : Στις 5 Δεκεμβρίου 1962, ο Δάσκαλος του 1/θεσίου Δημοτικού Σχολείου Σίταινας , Κυνουρίας Αρκαδίας , Βασίλης Μπουρνάκης, ανέβηκε (μέσα στη βροχή ) στη στέγη του σχολείου του , μετά το σχόλασμα, για να διορθώσει τα κεραμίδια που έσταζαν , αφού οι προϊστάμενες αρχές είχαν αδιαφορήσει στα έγγραφα αιτήματά του . Επισκευάζοντας τη στέγη γλίστρησε ο Δάσκαλος , έπεσε στο έδαφος και σκοτώθηκε . Με αφορμή αυτό το τραγικό , αλλά και μεγαλειώδες ως προς το μήνυμά του , περιστατικό , ο κορυφαίος δημοσιογράφος , συγγραφέας και χρονογράφος Παύλος Παλαιολόγος (1895-1984) έγραψε , λίγες μέρες μετά , στην εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ» , το παραπάνω χρονογράφημα που αποτελεί έναν διαχρονικό ύμνο στον «Άγνωστο Δάσκαλο», αυτόν που κράτησε όρθια την εκπαίδευση της υπαίθρου στα «πέτρινα χρόνια», προσφέροντας, συνάμα , πολύτιμο έργο στις ξεχασμένες τοπικές κοινωνίες των χωριών όπου εργάστηκε .
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΜΗΤΡΑΚΟΣ
